
Beleggen
Alles over Zilver
De mens is al eeuwen en eeuwen onder de indruk van zilver. In de oude geschriften van Israëlieten, Grieken en Romeinen vinden we al zijn geschiedenis. Het zilver waar toen over gesproken werd, was in die tijd door de ingewikkelde zuiveringsmethoden veel meer waard dan goud. In dit blog gaan wij dieper in op de voordelen van een platina trouwring.
De oorsprong van zilver
Wat is zilver?
Zilver is een zacht, wit, natuurlijk materiaal, dat net als goud behoort tot de groep edelmetalen. Zilver roest en vergaat niet waardoor het duurzaam is. Daarnaast is zilver gemakkelijk te bewerken omdat het een zacht metaal is. In tegenstelling tot goud wordt zilver zelden in zuivere toestand in de natuur gevonden. Meestal wordt zilver in verbinding met niet-edele metalen als lood en koper gedolven. Dit mengsel wordt bewerkt om het zuivere zilver te scheiden van overige metalen. Zilver wordt gewonnen in mijnen in Canada, de Verenigde Staten, Zuid-Amerika en Australië.
Trendy zilver
Zilver is lichter en harder dan goud en wordt daarom vaker gebruikt voor verwerking tot gebruiksvoorwerpen. Drinkbekers en tafelbestek zijn om die reden meestal van zilver gemaakt en in sommige gevallen daarna verguld. Zilver was lange tijd het favoriete materiaal voor sieraden in de kringen van intellectuelen en trendsetters. De reden hiervan was dat het traditionele materiaal goud, te duur was voor jonge, startende edelsmeden. Zilver leent zich uitstekend voor experimenten en het materiaal is prijsvriendelijk waardoor ook grotere sieraden en gebruiksvoorwerpen betaalbaar blijven. Er is de laatste tijd weer een toenemende aandacht voor witte metalen. Zilver, maar ook platina, edelstaal, titanium en palladium winnen terrein omdat ze passen in de geest van onze tijd waarin zich in sneltreinvaart tal van high-tech ontwikkelingen voor doen.
Kwaliteit van zilver
Puur zilver is van nature te zacht om verwerkt te worden tot een sieraad of gebruiksvoorwerp. Het zou te snel slijten of verbuigen waardoor het onbruikbaar wordt. Daarom wordt zilver samengesmolten met andere metalen, zoals met koper. Er ontstaat een legering, waarbij de hoeveelheid puur zilver in zo’n legering het zilvergehalte bepaalt. Dit zilvergehalte wordt in duizendsten aangegeven.
Zilveren keurtekens
Ieder zilveren voorwerp dat in Nederland verhandeld wordt, moet voorzien zijn van een geldig keurteken. Op grond van de Waarborgwet kennen we in Nederland drie geaccepteerde zilverlegeringen:
- 1e gehalte zilver (925/000)
- 2e gehalte zilver (835/000)
- 3e gehalte zilver (800/000)
Zilveren geschiedenis
Zilver heeft oorlogen ontketend, mensen van hof en haard gescheiden, armen rijk gemaakt, vrouwen gesierd, kunstenaars geïnspireerd en als betaalmiddel gediend. Zilverbezit was vroeger veelal het ‘bloedige product’ van de overwinning in een oorlog, van plundering of onderdrukking, dan dat het verkregen was dankzij eerlijk en hard werken. In de 14e eeuw zijn tonnen zilver de smeltoven ingegaan om buitenlandse oorlogen te financieren. Zonnekoning Lodewijk XIV liet zijn prachtig bewerkte zilveren meubels en andere gebruiksvoorwerpen smelten om de Spaanse Successie-oorlog te betalen. Ook gaf hij de adel het bevel al hun goud en zilver te laten smelten, met als gevolg dat vandaag de dag de zilveren voorwerpen uit die periode zeer zeldzaam zijn.
Zilver was, omdat het in gedegen toestand voorkwam, reeds circa 3000 jaar voor Christus bekend, onder meer in Egypte en in het gebied langs de rivier de Eufraat. Later werd veel zilver gewonnen in de Spaanse zilvermijnen, in Klein-Azië en Griekenland. In de vroege Middeleeuwen begon de zilverwinning in Midden-Europa o.a. Duitsland, Oostenrijk, Hongarije. Na 1500 werd veel zilver ingevoerd vanuit Midden- en Zuid-Amerika. De transporten van zilver en goud uit dit gebied waren een aantrekkelijke prooi voor zeerovers; denk hierbij aan de verovering van de zilvervloot door Piet Hein.
De wetenschappelijke naam voor zilver kort van het Latijnse argentum en is afgeleid van het Griekse woord arguros wat wit blinkend of helder wit betekent.
7,5.10-6 % van de aardkost bestaat uit zilver; het is het 68e element ( Ag ) in rangorde van voorkomen. Zilver wordt zowel als metaal aangetroffen als in verbindingen. De wereldproductie van zilver bedraagt ongeveer 16.000.000 kilo per jaar, waarvan een groot deel door recycling. Zilver komt ook meestal in kleine hoeveelheden voor in ertsen of mineralen waaruit goud, lood, koper en zink worden gewonnen.
In solide toestand wordt zilver gevonden in Duitsland, de Verenigde Staten van Amerika, Italië en Bolivia. De belangrijkste wingebieden voor zilverertsen liggen in Mexico, Peru, Rusland (Aziatische deel), de Verenigde Staten van Amerika, Canada (Ontario), Australië, Chili, Japan, China, de Filippijnen en Zuid-Afrika. Ook in Europa wordt op veel plaatsen zilver gewonnen, o.a. in Polen, Spanje, Zwe¬den, het voormalige Joegoslavië, Griekenland, Roemenië, Duitsland, Tsjechië en Sardinië.
Het woord zilver is afgeleid van oud-Saksische silubar, dat in het oud-Hoogduits silbar werd en in het nieuw-Hoogduits silber. De middeleeuwse alchemisten hebben zilver vanwege de prachtige glans toegewijd aan de godin van de maan: Luna. Het allereerste symbool voor dit metaal was dan ook een halve maan.
Zilver werd vroeger meestal bereid uit het zilvererts argentiet. Door smelten en oxideren van het sulfide met behulp van lucht werd het metaal verkregen, meestal gelegeerd met lood of andere metalen. Door omsmelten werd het lood verwijderd. Reeds vanaf circa. 3000 voor Christus was men in staat zilver en lood te scheiden.
Een groot deel van het geproduceerde zilver wordt tegenwoordig bereikt door terugwinning uit gebruikt zilver. Voor het hergebruik zijn er diverse methoden, onder andere elektrolyse, neerslaan met onedele metalen als ijzer of zink en ionen¬wisseling.
Het nieuw geproduceerde zilver wordt voornamelijk verkregen als bijproduct bij de bereiding van andere metalen, zoals goud, koper, lood, nikkel en zink. Het anodeslib dat bij bereiding van metalen ontstaat wordt opgelost in warm zwavelzuur. Het restant, dat zilver bevat, wordt gesmolten en eventueel aanwezige andere metalen worden verwijderd.
Het ruwe zilver dat ontstaat kan worden gezuiverd via elektrolyse. Hierbij wordt het ruwe zilver als anode (in een zak van polipropeen) geplaatst in een aangezuurde zilver¬nitraatoplossing. Bij de elektrolyse lost de anode op en er slaat zeer zuiver (> 99,99 %) zilver neer op de kathode. Het gevormde zilver wordt continu afgeschraapt en verwijderd.
Dit proces noemt men het Möbius-procédé.
Een wat oudere methode is het oplossen van zilver uit fijngemaakte zilverertsen met behulp van cyanide of kwik. Het zilver wordt uit het cyanidecomplex neerge¬slagen met zinkstof. Daarna volgt splitsing en zuivering. Bij het amalgaamproces wordt het zilver uit het zilvererts – al dan niet na omzetten in de gewenste vorm – opgelost in het kwik.
Het kwik wordt door destillatie verwijderd. Het verkregen zilver kan vervolgens nog verder gezuiverd worden. Dit proces was vroeger vooral gangbaar bij het winnen van zilver uit hoornzilver.
Als zilver in lood- of zinkertsen voorkomt, wordt het gewonnen door het erts eerst om te zetten in vloeibaar metaal, zink toe te voegen en vervolgens langzaam af te koelen. De korst van zink en zilver die hierbij ontstaat, wordt verwijderd en het zink wordt afge¬destilleerd. Het zilver wordt voor levering in staven gegoten. De zuiverheid bedraagt 99,9 %.
Zilver is de beste reflector voor licht en is tevens redelijk corrosiebestendig. Voor het maken van goede spiegels wordt een laagje zuiver zilver aangebracht op een glasplaat. Zilveren munten zijn gemaakt van legeringen met 40 – 90 % zilver. Meestal is, vanwege de vereiste hardheid van het materiaal, koper toegevoegd. Zilver is gemakkelijk te bewerken.
Sieraden en siervoorwerpen worden gemaakt van zilverlegeringen of van minder edele metalen, die daarna verzilverd worden. Duurdere sieraden worden gemaakt van zilver en voorzien van een laagje rhodium.
Het zilvergehalte van munten en sieraden (en andere zilveren voorwerpen) wordt aangegeven in promillen. Een gehalte van 925 wil zeggen dat de legering 92,5 % zilver bevat.
Toepassingen van zilver als niet ontleedbare stof (element) of als legering:
- condensator
- desinfecteer
- drinkwaterbehandeling in tanks van schepen en campers.
- elektrische contacten: zilver is de beste geleider van elektriciteit en warmte)
- elektrische smeltveiligheid
- elektroden
- folie
- hardsoldeer
- lagermateriaal
- pigment in suikerwaren en in cosmetica (E174)
- reactorvat
- regelstaaf in kernreactor
- tandvulling
- thermosfles
Toepassingen van zilver als ontleedbare stof (verbinding):
- anti-rook pastilles
- Anti-septicum
- Brandzalf
- cosmetica, kleuren wenkbrauwen en wimpers
- detectie in deeltjesteller
- desinfectie van de keel
- fris houden van bloemen (zeer verdunde oplos¬sing)
- geneesmiddel verwijdering van wratten en littekenweefsel
- ontsmettende werking bij neusverkoudheid
- oogdruppels – tegengaan van blindheid bij pasgeborenen tegen allergische huidziekten voorkomen (en behandelen) van ontstekingen bij brand-en doorligwonden
- knalerwten
- onuitwisbare inkt
- optische vensters
- opwekken van regen (om hagel te voorkomen) De zeer kleine kristallen dienen als kiemen waarop de waterdamp condenseert. Als de gevormde druppels groot genoeg zijn, vallen ze.
- pigment
- vast elektrolyt, o.a. in cellen toegepast in satel¬lieten
- verzilveren
Geschiedenis
Zilver werd al in 3000 jaar voor Christus gewonnen, in een gebied langs de Eufraat in Egypte. Later werd er veel zilver gevonden in mijnen die zich in Spanje bevonden. Er kwam ook zilver in Klein-Azië en in Griekenland voor. In het begin van de middeleeuwen werd er zilver gewonnen in Midden-Europa (waaronder Duitsland en Oostenrijk). Ongeveer 500 jaar geleden werd zilver per schip vervoerd uit Midden- en Zuid-Amerika. Dit was een klus waar heel wat risico aan verbonden was, want er waren altijd zeerovers die het zilver (en goud) wel wilden veroveren.
De naam zilver is afgeleid van silubar (oud-Saksisch), wat in het Oud-Duits silbar werd en wat later silber werd. Het symbool Ag stamt af van het Latijnse argentum, wat helder wit of wit blinkend betekent.
Als men zilver zegt, denkt men meteen aan zilveren sieraden. Toch wordt zilver ook voor andere doeleinden gebruikt, 25% van de wereldproductie wordt gebruikt voor de elektronica en 50 % wordt gebruikt voor de foto-industrie. Van de overige 25 % worden onder andere sieraden, medailles, bestek en munten gemaakt. Zilver wordt ook gebruikt bij het maken van spiegels. Als niet ontleedbare stof wordt het verder nog gebruikt in bijvoorbeeld condensatoren, pigment in suikerwaren en cosmetica, regelstaven in kernreactoren en in thermosflessen. Als ontleedbare stof wordt het gebruikt in brandzalf (zilver sulfadiazine), onuitwisbare inkt (AgNO3), om te verzilveren (AgNO3) enzovoort.
Zoals reeds verteld is waar zilver vroeger werd gewonnen, wordt er nu ook op meerdere plekken op de wereld zilver gewonnen. Natuurlijk op de plekken waar het al gewonnen werd maar bijvoorbeeld ook in Amerika, Ontario, Australië, Chili, China en Japan, en in Europese landen zoals in Polen, Zweden, Roemenië en Italië. Zilver komt ook (meestal in kleine hoeveelheden) voor in ertsen of mineralen waaruit goud, lood, koper en zink worden gewonnen.
De grootste concentratie goud bevindt zich in de vloeibare aardkern. Op het aardoppervlak vinden goud daarom vaak op plekken waar vulkanische activiteit is geweest, maar ook vinden we in de grond en in rivierbeddingen.